YENİ İNFAZ YASASI İLE GETİRİLEN DÜZENLEMELER             Türk hukuk sisteminde hükümlülerin infazı , 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun kapsamında gerçekleştirilmektedir. Bu kanuna zaman zaman kanun hükmünde kararnameler ile eklemeler yapılmış en son olarak da 15/04/2020 tarihinde yürürlüğe giren 7242 sayılı yasa ile kalıcı nitelikte değişikliklere gidilmiştir.             Uygulamada farklı suç tiplerine, suç tarihlerine yönelik uygulanacak infaz hükümleri değişiklik göstermekle birlikte bu yasa ile daha genel ve kapsayıcı bir infaz sistemine sahip olduğumuz yönünde bir değerlendirme yapılabilir. İnfaz hükümleri değerlendirilirken 3 başlık önem arz etmektedir. Bunlar ; 1- Koşullu salıverilme oranı nedir? 2- Denetimli serbestlikten ne kadar süre ile faydalanılır? 3- Cezanın infazının ne kadarı kapalı cezaevinde ve ne kadarı açık cezaevinde geçirilir?             Koşullu salıverme müessesesi hükümlünün iyi halli olması durumunda, almış olduğu cezasının infazının kalan kısmını cezaevi duvarlarının dışında özgürlüğüne kavuşmuş bir şekilde geçirmesini sağlamaktadır. Dikkat edilmesi gereken nokta iyi hal şartı gerçekleşmeden koşullu salıvermeden yararlanılamayacağıdır. Bu müessese 5275 sayılı yasanın 107. Maddesinde tanımlanmış ve genel kural olarak 2/3 oranı tercih edilmiştir. Örneğin basit hırsızlık suçundan alınan ceza miktarının 2/3 ü alınacak, cezaevinde yatılacak süre ona göre belirlenecektir. Ancak bu hususta yeni yasa ile değişikliğe gidilmiştir. Buna göre yeni madde hükmü şu şekildedir.               "Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkûm edilmiş olanlar otuz yılını, müebbet hapis cezasına mahkûm edilmiş olanlar yirmidört yılını, diğer süreli hapis cezalarına mahkûm edilmiş olanlar cezalarının yarısını infaz kurumunda çektikleri takdirde, koşullu salıverilmeden yararlanabilirler"             Genel kural olmakla birlikte bu madde dışında kalan suçlar vardır. Bu suçlar terör, cinsel saldırı, uyuşturucu gibi suçlar olmakla birlikte belirttiğimiz üzere suç tarihine göre de koşullu salıverme oranları farklılık göstermektedir.             Dolayısıyla örnek olarak basit yaralama suçunda  bir kişinin üst hadden 1 yıl hapis cezası aldığını varsaydığımızda, koşullu salıverme oranı 1/2 olarak uygulanacak denetimli serbestlik vb. uygulamalar hesaba katılmadan yatacağı süre 6 ay üzerinden değerlendirilecektir.             Denetimli serbestlik ise hükümlülerin dış dünyaya uyumlarını sağlamak, aileleriyle bağlarını sürdürmelerini ve güçlendirmelerini temin etmek amacıyla, açık ceza infaz kurumunda veya çocuk eğitimevinde bulunan ve koşullu salıverilmesine bir yıl veya daha az süre kalan iyi hâlli hükümlülerin talebi hâlinde, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infaz edilmesidir.  Bu hususa ilişkin de yeni infaz düzenlemesi ile değişikliğe gidilmiş 1 yıllık süre 3 yıla çıkarılmıştır. Ancak altını çizerek vurgulamak gerekirse bu 3 yıllık süreden faydalanamayacak bir takım suç tipleri vardır. Bunlar ; Kasten öldürme suçları (madde 81, 82 ve 83), üstsoya, altsoya, eşe veya kardeşe ya da beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı işlenen kasten yaralama ve neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçları, neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçu (madde 87, fıkra iki, bent d), işkence suçu (madde 94 ve 95), eziyet suçu (madde 96), cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar (madde 102, 103, 104 ve 105), özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar (madde 132, 133, 134, 135, 136, 137 ve 138), uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçu (madde 188) ve İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlardır. Bu suçlar açısından önceki düzenlemede belirtilen hükümler geçerli olacaktır.             Son olarak hükümlülerin en fazla sorduğu soru olarak karşımıza çıkan cezaevinde geçirilen sürenin ne kadarının kapalıda ne kadarının açıkta geçirileceği sorusuna da yine suç tipine göre farklı cevaplar vermek gerekecektir.             Kural olarak toplam cezaları on yıldan az olanlar bir ayını, on yıl ve yukarı olanlar ise onda birini kurumlarda infaz edip, iyi hâlli olan ve koşullu salıverilme tarihine yedi yıl veya daha az süre kalanlar açık cezaevine ayrılma hakkına sahiptirler. Terör, uyuşturucu nitelikli kasten öldürme gibi istisna suçlar bakımından açık cezaevine ayrılma hükümleri ise değişiklik göstermektedir.               Açık cezaevine ayrılma noktasında 7242 sayılı yasada geçici madde 9/6 ile ek bir düzenlemeye gidilmiştir. "Türk Ceza Kanununun İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar, Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar ve örgüt faaliyeti kapsamında işlenen suçlar hariç olmak üzere, toplam hapis cezası on yıldan az olanlar bir ayını, on yıl ve daha fazla olanlar ise üç ayını kapalı ceza infaz kurumunda geçirmiş olan iyi hâlli hükümlülerden ilgili mevzuat uyarınca açık ceza infaz kurumlarına ayrılmalarına bir yıl veya daha az süre kalanlar, talepleri hâlinde açık ceza infaz kurumlarına gönderilebilirler. Bu hükümlüler, açık ceza infaz kurumlarında barındırılır. İlgili mevzuat uyarınca açık ceza infaz kurumlarına ayrılmaya, beşinci fıkrada belirtilen süreler içinde hak kazandıkları takdirde beşinci fıkra uyarınca izinli sayılırlar. Beşinci fıkrada belirtilen sürenin tamamlanmasından sonra ise açık ceza infaz kurumlarına ayrılmaya hak kazanıp kazanmadıklarına bakılmaksızın, 95 inci maddede düzenlenen izin hakkından yararlanırlar. Bu fıkra hükmü 31/12/2020 tarihine kadar uygulanır.”             Bu madde ile belirli suçlar hariç olmak üzere, 10 yıla kadar alınan cezalarda 1 ay kapalıda yatmış ve normal şartlar halinde açık cezaevine ayrılmasına 1 yıl kalmış kimseler ile 10 yıl ve üstü ceza alıp kapalı cezaevinde 3 ay yatan yine normal şartlar halinde açık cezaevine ayrılmasına 1 yıl kalan kimseler, açık cezaevine ayrılmaya hak kazanacaklardır. Bu hüküm geçici olarak getirilmiştir. 31/12/2020 tarihinde uygulaması son bulacaktır.             Genel olarak  infaza ilişkin hükümler ve yeni düzenlemeler işin esasında ciddi ayrıntılar barındırmakla birlikte bu şekilde özetlenebilir.                                                                                               Av. Mustafa Taştan                                                                                tastanhukukvedanismanlik@gmail.com